Năm tháng đi qua còn hát hoài nỗi nhớ
Đêm nay thành phố mưa. Dẫu khuya rồi tôi vẫn pha cà phê và nghe những bản tình ca về Hà Nội. Tôi nhớ Hà Nội dù đang ở ngay đây, giữa lòng Hà Nội. Buồn nhớ bởi quán quen mà mình tới lui trong những năm tuổi trẻ đã đóng cửa vào tháng Tám chớm thu.
Tôi chưa từng nghĩ rằng ngôi quán ấy sẽ biến mất. Con người ta, khi mình yêu điều gì đó thường chẳng chuẩn bị cho sự mất đi. Dẫu yêu, khi cận kề chia ly hoặc đã vụt qua rồi thì mới biết mình đã yêu biết nhường nào. Và bởi vì yêu, nên luôn coi sự tồn tại của đối phương là điều đương nhiên, nhất là với một chốn quen đã ở đó hai mươi năm, đã trở thành “điều gì đó” của biết bao người.
Quán ấy tôi đã có nhiều năm gắn bó kể từ ngày biết ôm lấy những buồn vui, những hớn hở hân hoan, những biêng biêng riêng mình. Ở đó, tôi có một tình yêu trong mộng tưởng với chàng trai Hà Nội hát khúc “Phôi pha”. Chỉ bởi anh từng nói trong một đêm nhạc tình, rằng anh yêu những ngõ phố, yêu bốn mùa Hà Nội. Ở đó, tôi từng ngồi khóc thầm sau một lần tỏ tình bị khước từ. Ở đó, tôi cuống cuồng với một nỗi sợ hãi của lần đầu tiên bị lường gạt nặng nề đến thế trong đời. Cũng ở đó, tôi đã gặp bao người, người lạ người quen, người thương, người cảm mến. Và ở đó, tôi đã đi qua biết bao mùa - xuân - hạ - thu - đông với những buổi sáng sớm lẫn tối đêm.
Tôi yêu nơi chốn ấy. Vì một sáng sớm mùa đông nắng hé tôi đến, anh chủ quán tay xách những hồng thơm, hồng vàng để trưng. Vì cứ tháng Tư bình loa kèn được đặt bên bậu cửa. Vì tháng Mười cúc họa mi hé nụ cười xinh trên bàn. Cả vì mùi thuốc lá phảng phất. Vì những bài ca của Trịnh. Vì nơi chốn ấy nỗi buồn tôi nương náu, vì nơi chốn ấy tôi chật vật cất giấu những mảy tình bé con, với người, với đời. Và vì nơi chốn ấy, tôi đã yêu Hà Nội biết bao.
Trong cuộc tình mộng tưởng, tôi rời khỏi thành phố nhiều năm và khi trở lại, mọi thứ vẫn vẹn nguyên. Ngôi quán còn đó trong phố nhỏ, chàng trai còn đó và vẫn hát “Phôi pha”. Nhưng tôi rời đi rồi tôi trở về, hiện thực không còn như cũ. Thời gian trôi đi, đã có thật nhiều buồn vui đi qua, đi mãi, trong tôi, trong chàng trai ấy và trong ngôi quán này. Bỗng nhớ những vần thơ cũ đau lòng thổn thức của nữ thi sĩ Nga, Olga Berggoltz:
"Năm tháng đắng cay hơn, năm tháng ngọt ngào hơn/ Em mới hiểu bây giờ anh có lý/ Dù chuyện cũ xa rồi, anh đã xa cách thế/ Em hát khác xưa và khóc cũng khác xưa...”.
Có bao giờ những điều hôm nay mà lại không khác ngày xưa. Ở cái tuổi trẻ tự thấy không nhiều sôi nổi của mình, tôi nhiều lần lặng im ghé qua những thành phố trên đất nước mình. Và bởi tôi có thể cứ lặng im mà rảo bước nên thường dễ yêu mến nơi mình đã qua. Cứ thế, nỗi nhớ trong tôi loang dần. Không chỉ là nỗi nhớ ngôi quán gắn bó nhiều năm. Tôi nhớ những chuyến đi, khi ngồi bên cửa sổ toa tàu. Tôi nhớ về cái đêm ngồi ở một chốn lần đầu ghé qua, giữa điệu Jazz vang lên trong ly cocktail. Tôi lướt qua bóng dáng người đàn ông đứng bên hiên phà khói thuốc. Để rồi tôi sẽ tiếp tục bước đi với nỗi cô đơn sẵn có.
Nhưng, có những điều đã ăn sâu vào trái tim, khối óc. Như ngôi quán này với tôi, như Hà Nội với tôi. Cho dù thời gian qua đi và có thể sau này tôi nhớ về ngôi quán cũ chỉ là nhớ cái cảm giác của một sáng tháng Ba hay một đêm đông tháng Mười Một ngồi đó uống cốc ca cao nóng, ngắm nhìn chàng ca sĩ hát bản tình cũ và nghe mùi khói thuốc, thì kỷ niệm vẫn còn đó mà đôi khi lướt qua lối cũ còn dội lại sóng lòng.
Nỗi buồn bao giờ cũng ở lại, trong tôi, đâu đó quanh tôi, trong mấy ca từ mà chàng ca sĩ hát ngày nào và sẽ còn hát mãi. “Thôi về đi/ đường trần đâu có gì/ tóc xanh mấy mùa/ có nhiều khi/ từ vườn khuya bước về/ bàn chân ai rất nhẹ/ tựa hồn những năm xưa”...