Thân thương giàn bí quê nhà
Anh tôi làm nghề lái xe đường dài, quanh năm ròng rã trên những cung đường Nam - Bắc. Mỗi năm đôi ba lần anh ghé về thăm quê nhưng chỉ nghỉ ngơi chốc lát rồi lại vội đi cho kịp chuyến.
Hôm rồi, trong cuộc gọi video nói chuyện giữa hai anh em, tôi quay cảnh vườn nhà khoe giàn hoa giấy ba trồng trước cổng đang nở hoa đỏ rực, ấy thế mà lúc lia máy qua giàn bí đao, anh bảo “Em giữ máy lâu lâu cho anh nhìn chút”, rồi tôi nghe anh nói trong xốn xang, “anh nhớ nhà quá em ơi!”.
Giàn bí đao bóng rợp xanh um, những chiếc lá to tròn, thô nhám khẽ rung rinh trong nắng gió, thân níu thật chắc vào những thanh tre. Những bông hoa tươi vàng như màu nắng mỏng manh, khẽ khàng vươn lên giữa đám lá tròn xanh hứng nắng, gọi mời lũ ong bướm chờn vờn.
Vạt đất dưới giàn bí mẹ khéo trồng những loại rau ưa mát, đám lá lốt, rau răm, bạc hà, diếp cá được giàn bí chở che nên cứ xanh bời bời, lá to tròn. Bên dưới giàn có vô số quả ngắn quả dài treo lúc lỉu, cả góc vườn một màu xanh mướt mát, thanh tao, dễ chịu vô cùng. Mặc cho ngoài kia xao xác gió, ràn rạt nắng, góc vườn nơi giàn bí là một thế giới riêng mát mẻ yên bình.
Vườn nhà tôi chẳng rộng nhưng quanh năm rau trái vẫn đủ đầy. Rau vụ đông vừa tàn mẹ đã ươm mầm chăm cây mùa nóng, hè về góc vườn cạnh giếng nước lúc nào cũng có giàn bí xanh sai quả. Ngày tháng Giêng, tháng Hai có nắng ấm, mưa xuân giăng mắc, ba vỡ đất để mẹ ươm hạt bí. Mẹ đào những hố nhỏ rộng bằng gang tay, bón phân rồi đặt hạt, lấp lớp đất mỏng, che chắn phía trên để tránh lũ gà đào bới lung tung. Khi cây đã cao bằng gang tay, ba ra rặng tre nơi bờ rào chặt mấy cây tre già về đóng cọc, làm giàn cho bí leo. Tháng Ba, dây bí đã bò ra khắp giàn, hoa vàng lấp ló dưới tán lá xanh mướt. Giống bí mẹ trồng quả thon dài nhưng đặc ruột, ăn có vị ngọt mát. Sẵn bí đao vườn nhà, mẹ chế biến thành nhiều món ngon, hết bí kho xương, nộm đến xào, nấu canh. Đều là những món ăn đơn giản thôi, dễ làm mà bắt cơm đến lạ.
Tôi cứ nhớ mãi những bữa cơm có nồi cá đồng kho nghệ, đĩa rau lang luộc và tô canh bí đao với tôm mẹ nấu thoảng mùi thơm dìu dịu của lá húng quế. Mẹ chọn những quả bí già, thái lát mỏng phơi khô để làm trà bí đao. Trà bí đao của mẹ có màu nâu mật, có vị ngọt thanh của đường phèn và mùi thơm thoang thoảng của lá nếp, uống vào mát cả ruột gan. Thứ nước giải nhiệt từ cây trái vườn nhà đó đã cùng cha mẹ đi qua bao mùa vụ vất vả, để anh em tôi đi qua những ngày hè nắng bỏng mà không phải thèm thuồng vị ngọt của những chai nước xanh đỏ bán đầy ở hàng quán ngoài kia. Và biết đâu, giờ đây giữa những bữa ăn vội vàng nơi hàng quán, anh tôi cũng đang thèm một bát canh bí nấu tôm và ly trà bí đao thơm mát của mẹ.
Những giàn bầu, giàn bí nơi góc vườn là hình ảnh mộc mạc, thân thương của quê hương mà ai ai cũng thương nhớ. Bởi lòng người xa quê cũng lắm lúc yếu mềm, sau những bôn ba chật vật kiếm tìm giá trị lớn lao giữa rộn ràng phố thị, đến lúc lòng chông chênh lại muốn tìm về với những thứ bình dị nơi quê nhà, để vỗ về lòng mình trong yên ả.