Hà Nội văn

Mùa hè tuổi thơ theo cánh cào cào

Trà Đông 02/06/2024 06:29

Trong ký ức tuổi thơ của tôi, mùa lúa chín tháng Năm luôn là khoảng thời gian đẹp nhất và đáng mong chờ nhất.

11(1).jpg
Minh họa: Nguyên Sa

Tháng Năm, hoa phượng bung nở đỏ thắm cả góc trời như một sân khấu rực rỡ và dàn đồng ca mùa hạ bắt đầu bản hòa tấu đặc trưng thông báo kỳ nghỉ hè tuyệt vời của chúng tôi đến rồi. Tháng Năm, cả không gian mênh mông ngập tràn hương lúa trong trẻo ngọt lành. Sau những ngày uống say giọt sương buổi sớm, hút tinh túy từ lòng đất và thấm mồ hôi của tay người gieo trồng, cây lúa lớn nhanh như thổi. Mới ngày nào còn là bông lúa sữa màu xanh non pha trắng lấp ló trong từng bẹ lúa thì giờ đây dưới nắng vàng rực rỡ, những bông lúa trĩu hạt, vàng óng ngả đầu vào nhau như thì thầm trò chuyện. Lúa chín, cũng là lúc cào cào, muồng muỗng bắt đầu hoạt động rầm rộ. Nhất là sau một trận mưa rào, cỏ lên xanh mượt cũng là khi từng đàn cào cào, con nào con nấy đều bóng bẩy, múp míp bay tới bay lui rào rào bên vệ cỏ và những vạt lúa kiếm mồi.

Còn gì vui hơn khi nắng dần buông vào mỗi buổi chiều hè, chúng tôi lại rủ nhau ra cánh đồng, tung tăng chạy nhảy vồ bắt loại côn trùng có cánh ấy về nướng, rang. Cào cào ngoài hai bộ cánh để bay thì chân sau của chúng dài và khỏe, giúp chúng nhảy xa. Không những thế, xiêm áo của chúng vừa có màu xanh của cỏ, màu nâu của đất và màu vàng của lúa chín nên không dễ phát hiện. Chúng tôi đều vồ cào cào bằng tay nên để trở thành tay bắt cào cào thiện nghệ đòi hỏi phải nhanh nhẹn, tập trung, quan sát tốt và thật kiên nhẫn. Cào cào nhảy đến đâu, chúng tôi chạy theo vồ đến đó. Cả bọn còn thi nhau xem đứa nào có nhiều cào cào hơn. Ai bắt được nhiều hơn là khuôn mặt thấy rõ vẻ tự hào. Hài hước nhất là có đứa hấp tấp, cứ thoăn thoắt chạy theo cánh bay của cào cào, chẳng may trượt chân, lăn xuống mép ruộng đặc quánh bùn mà hai tay vẫn nắm chặt cào cào không chịu thả ra để bám vào bờ nên cứ chới với, loay hoay chọc đám bạn cười vang.

Sau khi đã bắt được kha khá cào cào đựng trong cái ống bơ hay chai thủy tinh, tất cả chúng tôi đều háo hức, xông xáo về nhà để chuẩn bị “đại tiệc”. Đứa thì nhóm bếp, đứa thì cấu đầu, rút ruột. Tiếng ríu rít kể lại chuyện trên cánh đồng chẳng bao lâu đã được thay thế bằng tiếng lửa cháy bập bùng và tiếng xèo xèo của cào cào khi gặp nhiệt độ cao. Hương thơm béo ngậy của cào cào rang quyện cùng vị nồng của rơm rạ lan tỏa khắp chái bếp thật quyến rũ. Lòng bàn tay đứa nào cũng xanh lét đầy ruột cào cào thế mà chỉ rửa vội rửa vàng rồi nhằm đến lúc tắt bếp là thi nhau bốc cào cào cho vào miệng, vừa ăn vừa xuýt xoa vì nóng. Đứa nào nhanh tay chộp được con muồng muỗng thì reo lên thích thú vì muồng muỗng không những mập hơn mà còn ngon, ngậy hơn cào cào rất nhiều. Mặc mồ hôi nhễ nhại, mặt mũi nhem nhuốc nhưng miệng đứa nào cũng toe toét cười vì được cùng nhau thưởng thức cái vị ngon hết sẩy của món khoái khẩu này.

Món cào cào rang không chỉ hấp dẫn trẻ con mà người lớn cũng thích. Món ăn dân dã này không hề khó làm mà lại còn nhiều giá trị dinh dưỡng. Mỗi buổi đi gặt về, mẹ tôi thường mang về ít cua đồng hoặc cào cào. Người lớn chế biến cào cào cẩn thận và kỳ công hơn. Đầu tiên, mẹ rửa sạch, loại bỏ ruột, cánh và càng, sau đó ngâm cào cào trong nước muối pha loãng khoảng 15 phút để khử trùng rồi mới vớt ra để ráo. Tiếp đó là giai đoạn ướp gia vị. Chỉ cần trộn đều cào cào với chút mắm, muối, bột ngọt, hạt tiêu trong khoảng 30 phút, sau đó cho vào chảo chiên giòn. Mẹ chiên cào cào bằng mỡ lợn nên mùi thơm nức mũi chứ không giống kiểu rang hay nướng khen khét vẩn mùi khói của chúng tôi.

Khoảng trời tuổi thơ thấm thoát đã gần ba mươi năm. Thỉnh thoảng những kỷ niệm tinh nghịch nhưng rất đỗi ngọt ngào, thuần khiết và bình yên ấy lại hiện lên. Tháng Năm lại về, cánh đồng lúa chín vẫn vàng óng như một tấm thảm khổng lồ nhưng dường như đã không còn rào rào những đàn cào cào bay nhảy và sự ríu rít nô đùa của lũ trẻ xưa. Thời gian ở lại còn tuổi thơ của chúng tôi thì đã đi qua.

Trà Đông