Thơm mát chè hạt sen long nhãn
Nắng hạ óng ả trên những tán lá xanh, rót đẫm mật ngọt vào hoa trái đầu cành. Ai đã đem thứ hương đồng gió nội “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn” hòa cùng cái ngọt ngào từ trái mọng chín tới để rồi món chè hạt sen long nhãn ra đời, mớm vào hồn ta hương vị thanh tao, mát lành khó quên.
Một năm bốn mùa, mùa hè nóng nhất nhưng cũng là mùa khiến tôi dễ bị ốm nhất. Ốm vì chẳng thể kìm lòng trước những kem que, đá bào, bingsu... toàn món ngon mát lạnh mà ngọt thỉu xua tan hơi thở oi nồng đặc quánh của tiết hè. Nhớ ngày bé, mùa hè nóng rũ nóng rượi, hầu như ngày nào tôi cũng phải giải khát bằng một que kem để rồi đổi lấy cả tháng trời vật vã với bệnh viêm mũi họng. Bà nội thấy mà thương, bèn xắn tay vào bếp nấu một nồi chè hạt sen long nhãn. Món chè ngọt thanh, thơm thoảng được ướp trong ngăn mát tủ lạnh từ đó trở thành thức quà tôi yêu thích.
Chè hạt sen long nhãn là thức quà tao nhã. Công thức nấu món chè này từ lâu đã chẳng phải điều bí mật nhưng để có được một nồi chè ngon, đòi hỏi bà nội trợ phải tỉ mỉ ngay từ việc lựa chọn nguyên liệu. Sen để nấu chè nên là loại sen tươi, ngon nhất là sen Huế tròn mẩy, hạt nào hạt nấy đều tăm tắp. Hạt sen sau khi tách vỏ, bóc bỏ màng nâu bên ngoài sẽ chỉ còn lại lớp da màu ngà, thơm rất nhẹ, ninh lên chín mềm chứ không nát, nghiến nhẹ sẽ nhừ tơi như tan chảy nơi đầu lưỡi.
Ngày nay, nhiều quán xá vì tinh giản mà sử dụng long nhãn khô để phối với chè sen. Có điều nhãn khô ngọt khé, thịt dai, phơi sấy không khéo còn có mùi hơi nồng, muốn chè ngon thì phải sử dụng nhãn lồng tươi cùi dày giòn sật, thịt quả mọng nước. Nhãn được bóc vỏ bỏ hạt thật khéo rồi nhồi nhân sen vào, nấu lên với nước đường trắng. Nhà nào thích ăn đặc thì có thể hòa thêm chút bột sắn để có được món chè với nước cốt sánh quyện. Chè ngả ra bát, thêm chút đá bào hoặc ướp trong ngăn mát tủ lạnh là có thể nhâm nhi. Ngày hè nóng nực, múc một thìa lên thưởng thức, thấy sảng khoái từ tinh thần tới tận thể xác, mùa hè bỗng trở nên trong lành, thanh nhã đến lạ. Nở bung trên những nụ vị giác, có ngan ngát hương thơm dịu dàng của gió chiều lao xao phất qua đầm sen, lại đượm vị ngọt ngào tươi mọng của trái nhãn chín tắm mình dưới nắng.
Trưởng thành, tôi có dịp la cà quán xá, nếm được nhiều món chè hạt sen long nhãn độc đáo và cách tân. Có nơi dùng nước dừa làm nước cốt chè, bên trong điểm thêm mấy lát dừa non bào mỏng đến gần như trong suốt, nhai lên vừa mềm vừa mịn. Chỗ khác lại tô vẽ cho bát chè bằng đủ loại topping sặc sỡ như thạch, trân châu, dừa sợi, dừa khô, thậm chí còn rưới thêm nước cốt dừa sánh mịn để tăng độ bùi béo. Dù vậy chè hạt sen long nhãn nguyên thủy vẫn luôn là một thức quà đặc trưng khiến người ta mê mẩn. Mê từ hương vị nhã nhặn tinh tế của đất kinh kỳ, mê đến cái nết đảm đang, tỉ mẩn của những người phụ nữ Hà thành.
Hè năm nay nắng vẫn chói chang, người ta vẫn khát khao một thức quà ngọt lành, mát lạnh để vỗ về cái hừng hực, bức bối trong lòng. Có điều, mấy năm trở lại đây, tôi bắt đầu để ý nhiều hơn tới vóc dáng, biết kiềm chế bản thân trước những thức quà khoái khẩu. Đã rất lâu rồi tôi không đòi bà, đòi mẹ nấu chè hạt sen long nhãn mỗi bận hè sang, thế nhưng ngăn đông tủ lạnh lại chưa bao giờ thiếu hạt sen. Như một thói quen, một sự quan tâm âm thầm, bà và mẹ tôi hễ gặp được sen ngon đều mua về một ít đem đông đá, bởi “cứ trữ đấy, biết đâu con bé nó giở chứng thèm ăn thì còn có cái mà dùng!”. Dường như trong mắt bà và mẹ, dù tôi có lớn khôn và độc lập thế nào, vẫn luôn là đứa trẻ cần được chở che và quan tâm đến từng bữa ăn, giấc ngủ. Mà cách quan tâm của người lớn thì giản đơn và mộc mạc lắm - ấy là bỏ công bỏ sức, dồn hết yêu thương, ân cần để gửi gắm vào cái ăn, cái mặc, vào từng món ngon ngọt lành, bổ dưỡng. Chè hạt sen long nhãn càng thêm ngon bởi đậm vị yêu thương.