60 năm Ngày truyền thống Thanh niên xung phong tình nguyện Tháng 8 Thủ đô (15/8/1963 - 15/8/2023): Sáng mãi tinh thần thanh niên Hà Nội

Cho đến hôm nay, âm hưởng của một thời hào hùng vẫn vang mãi, khích lệ các cựu thanh niên xung phong cùng nhau tiếp tục cống hiến xây dựng Thủ đô, vun đắp cho thế hệ trẻ.

Tuổi thanh xuân đầy tự hào

Mùa thu năm 1963 vẫn in dấu trong lòng ông Trần Hữu Mai, Trưởng ban Liên lạc cựu thanh niên xung phong tình nguyện Tháng 8 Thủ đô. Ông Mai nhớ lại: “Sáng 15-8-1963, tại Ga Hàng Cỏ, gần 1.000 đội viên được biên chế thành 12 “Đội thanh niên Tháng 8 Thủ đô” đầu tiên. Đội được cử đến tham gia lao động sản xuất tại các đơn vị của ngành Nông nghiệp, lâm nghiệp; tham gia mở đường… ở các tỉnh miền núi từ Tây Bắc, Việt Bắc, Đông Bắc, đến các tỉnh miền Trung như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình”.

Đang là học sinh cấp 3 Trường Ngô Quyền (khu Hai Bà), chàng trai Phạm Đức Nam (sinh năm 1946) đã viết đơn tình nguyện, mang theo tấm “Thẻ tình nguyện đi xây dựng miền núi, làm giàu cho Tổ quốc” của Thành đoàn. Ông Nam bồi hồi kể: “Nhiệm vụ của tôi là nổ mìn, đục đá mở đường ở khu vực miền núi tỉnh Phú Thọ hiện nay. Lúc đó vất vả lắm, nhưng chúng tôi luôn nhớ lời Bác Hồ căn dặn thanh niên xung phong “không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền”. Anh chị em đồng cam cộng khổ, động viên nhau khắc phục khó khăn, làm ngày đêm không nghỉ, chỉ cố gắng làm sao hoàn thành nhiệm vụ”.

Từ những học sinh vừa tốt nghiệp lớp 7, lớp 10; những giáo sinh mới tốt nghiệp trung cấp sư phạm; thanh niên đang làm việc trong các hợp tác xã tiểu thủ công nghiệp…, tuổi còn rất trẻ, quen với phố phường và ánh đèn thành phố, những ngày đầu tham gia lao động sản xuất ở miền núi, nhà tranh vách nứa, không điện, không nước máy, không rạp chiếu bóng… thực sự là những thử thách to lớn đối với các đoàn viên, thanh niên Thủ đô. Những công việc mới mẻ, vất vả như lên rừng chặt gỗ, chặt nứa, tự làm lán trại để ở, khai hoang lấy đất trồng lúa, trồng ngô, trồng sắn, chăn nuôi, làm đường… đã rèn luyện ý thức và nghị lực để họ vượt qua tất cả và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.

“Trong quá trình lao động, chiến đấu, học tập, rèn luyện và phấn đấu, nhiều đội viên thanh niên xung phong tình nguyện Tháng 8 Thủ đô đã được kết nạp vào Đảng khi mới 20 tuổi đời. Thời kỳ chiến tranh chống Mỹ cứu nước bước vào giai đoạn quyết liệt, nhiều đội viên thanh niên xung phong được tuyển vào bộ đội, trực tiếp chiến đấu. Nhiều người trong số họ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh, vĩnh viễn nằm lại chiến trường”, ông Trần Hữu Mai chia sẻ.

Tiếp bước cha anh

Trong buổi gặp mặt nhân kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống Thanh niên xung phong tình nguyện Tháng 8 Thủ đô, những cựu thanh niên xung phong năm xư­a hầu hết đã ở cái tuổi “xưa nay hiếm” gặp nhau tay bắt mặt mừng. Họ như sống lại một thời tuổi trẻ sôi nổi, nhiệt huyết.

“Sau 35 năm xung phong tình nguyện đi tham gia xây dựng kinh tế và phát triển văn hóa miền núi, anh chị em đội viên đã tập hợp nhau lại và thành lập Ban Liên lạc cựu thanh niên xung phong tình nguyện Tháng 8 Thủ đô. Hiện nay, hơn 300 hội viên vẫn sinh hoạt đều đặn. Các cựu thanh niên xung phong đã làm tốt công tác nghĩa tình đồng đội, cùng nhau đùm bọc, sẻ chia lúc ốm đau, hoạn nạn…”, ông Trần Hữu Mai chia sẻ thêm.

Hiện nay, nhiều người vẫn tích cực tham gia hoạt động ở địa phương. Tiêu biểu như ông Phạm Đức Nam sau khi hoàn thành nhiệm vụ, trở về địa phương, tiếp tục làm Bí thư Chi bộ khu dân cư số 2, phường Mai Động (quận Hoàng Mai) 15 năm mới nghỉ. Bà Long Thị Vy Phúc vẫn là Phó Chủ tịch Hội Cựu thanh niên xung phong phường Kim Mã (quận Ba Đình). “Chúng tôi rất tự hào về những năm tháng đẹp đẽ ấy và tiếp tục xây dựng gia đình văn hóa, xây dựng nếp sống ở khu dân cư, sống vui, sống khỏe có ích cho gia đình và xã hội”, bà Phúc bày tỏ.

Từ những đội viên thanh niên xung phong tình nguyện Tháng 8 Thủ đô, qua quá trình rèn luyện và phấn đấu, nhiều người đã trở thành các nhà trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sĩ, giảng viên đại học, cán bộ, công chức, chủ doanh nghiệp…, đóng góp không nhỏ vào công cuộc dựng xây Thủ đô và đất nước. Phong trào thanh niên xung phong tình nguyện Tháng 8 Thủ đô năm xưa đã để lại truyền thống tốt đẹp cho các thế hệ thanh niên tuổi trẻ hôm nay.

Phó Bí thư Thường trực Thành đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Tiến khẳng định, truyền thống đó đã và đang được kế tục và phát huy rộng khắp với nhiều hình thức tổ chức phong phú, đa dạng như phong trào thanh niên tình nguyện, tuổi trẻ sáng tạo, tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc…, bằng những công trình thanh niên mang ý nghĩa xã hội sâu sắc, để lại dấu ấn tốt đẹp trong cộng đồng.

Thời gian tới, Đoàn Thanh niên thành phố sẽ phối hợp với Hội Cựu thanh niên xung phong thành phố tìm cách tháo gỡ cho các hội viên mất giấy tờ gốc không chứng minh được là thanh niên xung phong, được hưởng đầy đủ quyền lợi, chính sách của Đảng và Nhà nước; tổ chức các hoạt động tri ân, thăm hỏi các cựu thanh niên xung phong có hoàn cảnh khó khăn, neo đơn; tăng cường giáo dục truyền thống.

“Đó là sự tiếp nối truyền thống đầy tự hào của các thế hệ thanh niên đi trước trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và xây dựng Thủ đô văn minh, giàu đẹp”, đồng chí Nguyễn Đức Tiến chia sẻ.