Nhớ mưa

Và đúng như thế, một mùa hè khô nóng như rang, thỉnh thoảng mới có một vài trận mưa chưa đủ để giải nhiệt. Những con cá to chưa kịp vui mừng vùng vẫy giữa mùa nước lũ thì đã buồn bã chuẩn bị vào hang. Những cái mỏ nước theo mùa đã không kịp đùn lên theo con nước lũ. Quê tôi, những cơn mưa ùa đến rồi ào đi trong chốc lát không đủ thấm vào những kẽ đất nứt nẻ trong những ngày nóng như đổ lửa. Người nông dân tranh đua với thời gian không kể đêm ngày, hễ mưa là nổ máy ra đồng, ruộng cấy được vài ngày đã nứt toác, vết nứt có thể giấu được cái liềm gặt lúa. Trên nhiều cánh đồng không thể cấy lúa, bà con đành trồng lạc, ngô, đỗ tương,... để thay thế. “Được mùa chớ phụ ngô khoai”, các cụ từ xưa đã dạy, không có lúa có thóc thì có khoai có ngô cũng làm no cái bụng.

Mùa mưa nhưng trời đất phân chia không đồng đều. Chỗ thì nắng hạn, nắng từ sáng sớm đến chiều muộn mới tắt, đồng lúa, nương ngô khát khô, người nông dân mong từng hạt mưa rơi xuống giải cứu cây trồng, nuôi sống con người. Nơi lại mưa xuống làm ngập nhà cửa, xe trôi trên đường. “Trường Sơn đông nắng tây mưa/ Ai chưa đến đó, như chưa hiểu mình” - những tưởng phải đến Trường Sơn để “hiểu mình” thì nay biến đổi khí hậu khiến xảy ra những cảnh tượng lạ. Có khi ở cùng một làng mà đầu bên này mưa xối xả, xuống cuối làng trời vẫn xanh vẫn nắng. Mưa nhanh đến rồi nhanh rút, chỉ có những giọt nước đọng trên lá cây dưới ánh nắng rung rinh như hàng vạn viên ngọc lấp lánh là chứng nhân cho cơn mưa vừa qua đây.

Những ngày nắng đổ lửa, mỗi khi nhìn vào ti vi, người dân quê tôi thường chỉ quan tâm đến hai thứ, đó là về tình hình dịch bệnh ở trong nước và thế giới. Không biết đến bao giờ dịch mới được dập tắt để trở lại cuộc sống bình yên? Và thời tiết trong ngày, xem mưa nắng ra sao? Khi nhìn bản đồ thời tiết đánh dấu đỏ khắp các vùng, ánh mắt của người nông dân như chứa cả nỗi buồn không thể đong đếm. Thiếu nước, lấy đâu ra năng suất, chất lượng cây trồng. Còn lo lắng liệu có đủ lương thực cho gia đình và đàn gia súc, gia cầm không? Người nông dân mong mưa, nhớ mưa như con cá nhớ đến nguồn nước. “Trời cho ăn mới dễ thôi con ạ. Nước ở dưới gốc cây thường xuyên, nhưng không bằng nước trên trời xuống tưới tắm cho cây trồng đâu”. Câu nói của bà đã khắc sâu vào trong trí nhớ của tôi.

Đã sắp vào tiết lập thu, cái oi nóng nắng hạ đang dần đi qua, những cơn mưa nếu có cũng không còn xối xả như trong dịp hè. Đầu thu, ngày nắng đêm bắt đầu se se, bà tôi bắt đầu thích ngồi quanh bếp lửa với ấm chè nóng kề bên. Ánh lửa bùng lên làm khuôn mặt già nua theo tuổi tác bỗng bừng sáng, nhưng nụ cười thoáng trên môi rồi nhanh tắt. Có lẽ bà đang nhớ mưa. Nắng mưa hòa hợp cây trồng mới tốt tươi, vạn vật mới có thể sinh sôi, phát triển, và người dân quê mới được mùa cơm mới, no ấm vẹn tròn.