Trong diễn văn kỷ niệm, ông Nguyễn Văn Quá, Bí thư Đảng ủy xã Đông Xuân nêu rõ, trong dòng chảy lịch sử dân tộc, xã Đông Xuân là địa phương giàu truyền thống yêu nước, quần chúng nhân dân nơi đây sớm theo Đảng làm cách mạng.
Từ sau Hội nghị lần thứ VIII Ban Chấp hành Trung ương khoá I (tháng 5-1941), Trung ương Đảng quyết định lập một khu an toàn xung quanh Hà Nội làm nơi đóng cơ quan Trung ương và Xứ uỷ Bắc Kỳ, trong đó có địa bàn tỉnh Phúc Yên. Xã Đông Xuân cùng một số địa phương khác của các huyện Kim Anh, Đa Phúc nằm trong an toàn khu này. Do đó, nhiệm vụ bảo vệ an toàn khu, bảo đảm cho các đồng chí cán bộ Trung ương, Xứ ủy, Ban Cán sự tỉnh qua lại hoạt động trở thành nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của nhân dân xã Đông Xuân và nhân dân hai huyện.
Để phục vụ nhiệm vụ này, các cơ sở Việt Minh đã dần được thành lập ở hầu hết các xã trên địa bàn. Ngay từ cuối năm 1941, cơ sở Việt Minh Xuân Kỳ được xây dựng và phát triển thành cơ sở vững vàng, trở thành nơi làm việc của Trung ương Đảng.
Nhân dân xã Xuân Kỳ được giác ngộ cách mạng đã không quản ngại gian khổ, hy sinh, nuôi giấu, bảo vệ các cán bộ cách mạng của Đảng như các đồng chí: Trường Chinh, Hoàng Quốc Việt, Lê Toàn Thư, Lê Quang Đạo, Hoàng Xuân Quán, Lê Liêm, Nguyễn Thị Oanh, Lê Thị Lịch...
Cuối năm 1942, để tăng cường lãnh đạo phong trào cách mạng, Ban Cán sự Đảng tỉnh Phúc Yên đã quyết định thành lập Chi bộ Xuân Kỳ - chi bộ đầu tiên của huyện Kim Anh.
Ngày 8-12-1942, Hội nghị thành lập chi bộ được tổ chức tại miếu Gia Thờ - Xuân Kỳ. Sự kiện chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Kim Anh ra đời đã đánh dấu bước trưởng thành của phong trào đấu tranh cách mạng địa phương, đồng thời cổ vũ mạnh mẽ phong trào ủng hộ Đảng và Việt Minh cứu nước của nhân dân Đông Xuân nói riêng, nhân dân huyện Kim Anh nói chung.
Dưới sự lãnh đạo của Chi bộ Xuân Kỳ, phong trào cách mạng ở Đông Xuân và các xã lân cận phát triển nhanh chóng. Ngày 17 và 18-8-1945, cùng với Phù Lỗ, Đông Xuân là nơi giành được chính quyền sớm nhất huyện Kim Anh.
Khi thành lập, Chi bộ Xuân Kỳ chỉ có 3 đảng viên; đến nay, sau 80 năm xây dựng và trưởng thành đã phát triển lớn mạnh thành Đảng bộ xã Đông Xuân với 16 chi bộ và hơn 600 đảng viên.
Phát huy lịch sử hào hùng trong suốt chặng đường 80 năm qua là nguồn sức mạnh và ý chí để Đảng bộ và nhân dân Đông Xuân tiếp tục thực hiện mục tiêu xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh, xứng đáng với tầm vóc xã Anh hùng của huyện Sóc Sơn Anh hùng…