Hà Nội ơi có tự bao giờ?

Đặc biệt, trong thời gian ở Việt Bắc, nhạc sĩ trẻ Nguyễn Đức Toàn đã nổi tiếng với bài hát “Quê em miền trung du”. Bài hát “Hà Nội, trái tim hồng” được ông viết năm 1987, khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới và bắt đầu hoạt động kinh tế thị trường.

Bài hát “Hà Nội, trái tim hồng” có giai điệu bay bổng giàu chất lãng mạn cách mạng và có tính khái quát sâu sắc về một Hà Nội hào hoa. Nhạc sĩ là người con Hà Nội (sinh năm 1929, ở làng Mọc, quận Cầu Giấy) nên tình cảm thấm đẫm chất thanh lịch trong giai điệu và lời ca. Ngay khi ra đời, bài hát đã được đánh giá cao và nhanh chóng phổ biến sâu rộng. Chính nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn cũng không ngờ bài hát lại nổi tiếng đến vậy.

Sinh thời, có lần nhạc sĩ kể rằng, bài hát đã được biểu diễn ở nhiều nơi và không ít người đã góp ý để hoàn chỉnh lời ca. Thực ra lời ca là một bài thơ khá hoàn chỉnh của Nguyễn Đức Toàn. Hơn nữa, ông còn là một họa sĩ tài năng (vốn là sinh viên Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương) nên lời hát giàu tính hình tượng và màu sắc.

Sau lời ca đầu tiên như dẫn người nghe nhập hồn cùng tác giả: “Tôi hát bài ca Hà Nội/ Ôi Thủ đô xao xuyến trong trái tim tôi” là một Hà Nội thanh bình và đáng yêu với hình ảnh: “Hàng cây xanh bao mùa lá đỏ/ Gió sông Hồng rì rào sóng vỗ/ Mùa thu đi qua từng phố nhỏ/ Ôi Hồ Gươm, như một bài thơ...”.

Sau đó, câu hát ngọt ngào da diết với tình yêu sâu lắng: “Những ánh đèn qua ô cửa sổ/ Bầu trời đêm cháy bỏng tình yêu”. Cuối cùng là điệp khúc dạt dào tình cảm mang tính biểu tượng của mọi người dành cho Hà Nội: “Một chàng trai là chiến sĩ biên phòng/ Một cô gái lên đường đi xa/ Vẫn thủy chung với cả tấm lòng/ Hà Nội ơi, một trái tim hồng”. Với giai điệu và lời thơ ấy, nhạc sĩ đã nói hộ tình cảm của người dân Thủ đô. Hà Nội luôn là trái tim với nhịp đập trong sáng bay bổng và đáng yêu trong cuộc sống.

Bài hát là một trong bộ tác phẩm âm nhạc của nhạc sĩ Nguyễn Đức Toàn được Nhà nước phong tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật” năm 2000. Nhạc sĩ mất năm 2016 (thọ 87 tuổi) nhưng bài hát “Hà Nội, trái tim hồng” của ông sẽ còn mãi trong lòng công chúng.