Hành trình họa di sản vào phố

Sinh ra tại Hà Nội, theo học Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, họa sĩ Nguyễn Minh bước vào hoạt động chuyên nghiệp với mảng đề tài đa dạng về thiên nhiên, cuộc sống. Tuy nhiên, với bản năng ưa khám phá, muốn tạo lập phong cách riêng, kể từ những tác phẩm cho bài tốt nghiệp cao học năm 2012, họa sĩ Nguyễn Minh chọn con đường sáng tác về phố, dù đã có không ít “ngọn núi” phía trước. Phố trong tạo hình của Nguyễn Minh có sự khác biệt và chuyển động không ngừng. Đó là hình tượng khởi nguồn, là nền tảng để họa sĩ thể hiện những quan sát, nghiên cứu về đời sống cùng những suy tưởng nghệ thuật trong nhiều năm. Công chúng được chứng kiến hành trình ấy qua triển lãm “Nhịp phố”.

Triển lãm gồm 50 tác phẩm với chất liệu đa dạng như hội họa sơn dầu, sơn mài, acrylic, màu nước; điêu khắc gỗ, thép hàn, nhôm… Đặc biệt, có một sắp đặt đánh dấu việc mở rộng sáng tác của anh. Ở đây, công chúng yêu nghệ thuật được thưởng lãm các tác phẩm qua 3 giai đoạn sáng tác về phố trong 10 năm qua của họa sĩ Nguyễn Minh. Trong đó, giai đoạn thứ nhất (2012-2018), họa sĩ thể hiện về phố đầy suy tư và hoài niệm trước quá trình đô thị hóa. Anh chủ yếu sử dụng các khối lập thể và các hình kỷ hà có cạnh sắc nét, vuông vắn với phối cảnh truyền thống, ẩn vào sự tiếc nuối nhưng vẫn lạc quan, lãng mạn. Giai đoạn thứ hai (2018-2020), họa sĩ đưa thêm cảm xúc và suy tư về gìn giữ di sản vào sáng tác. Anh mở rộng phong cách tạo hình, nhấn mạnh không gian 2 chiều của bề mặt tranh, đẩy cao tính biểu cảm của màu và quan tâm đến sự tồn tại của phố trong làng, làng trong phố, kể chuyện bảo tồn di sản trong quá trình đổi mới qua những hình ảnh đình, chùa, cổng làng… Ở giai đoạn thứ ba, từ năm 2020 đến nay, họa sĩ sử dụng nhuần nhị các cặp tương phản trong tạo hình như đặc - rỗng, tĩnh - động, sáng - tối, khối đa diện - nét cong mềm, cũ - mới, truyền thống - đương đại, di sản - tiến bộ, tập thể - cá nhân… ở các sáng tác.

Về hành trình phố của họa sĩ Nguyễn Minh, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều trong tư cách là một người vẽ, nhận xét: “Trong các hình khối đầy tính “công nghiệp” lại chứa đựng những vẻ đẹp và giá trị truyền thống. Phố ở “hành trình thứ nhất” mang tính hiện đại của một đô thị mới, thì đến phố ở “hành trình thứ hai” và “hành trình thứ ba” là sự hoàn thiện bởi nó được hòa đồng trong một khối chặt chẽ và biến ảo không thể tách rời giữa thiên nhiên, những nét cổ kính của Thăng Long, cấu trúc đô thị hiện đại và các câu chuyện của thời đại hôm nay”. Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam Lương Xuân Đoàn nhận định: “Đáo để tự giải mã về phố và làng, Minh Phố đã tự tin đặt ra một câu chuyện khác cho kiến trúc Việt trong các tác phẩm của mình”.

Từ “Nhịp phố”, người xem nhận thấy hành trình của Nguyễn Minh với phố vẫn tiếp diễn và sẽ có những chặng mới mà như anh chia sẻ: “Tôi thể hiện nghệ thuật bằng hơi thở của thời đại và tiếng nói giàu cảm xúc, đầy lạc quan của thế hệ mình”.

Một số tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Minh tại triển lãm “Nhịp phố”: