Những cựu chiến binh thầm lặng “trông nom” đồng đội
Trải qua bom đạn, may mắn được trở về với cuộc sống đời thường, nhiều cựu chiến binh ở huyện Ba Vì hơn 30 năm qua, âm thầm, bền bỉ “trông nom” đồng đội nay đang yên nghỉ ở nghĩa trang liệt sĩ.
Tri ân đồng đội
Nhiều năm qua, bệnh binh 2/3 Nguyễn Văn Lịch luôn được cán bộ và nhân dân xã Châu Sơn (huyện Ba Vì) yêu mến vì tấm lòng của ông dành cho những liệt sĩ của quê hương.
Từ năm 1989, khi được địa phương giao nhiệm vụ chăm sóc, trông nom nghĩa trang liệt sĩ, ông Lịch hồ hởi nhận dù không có đồng phụ cấp nào. Ông Lịch tâm sự: "Trong số hơn 100 đồng đội nằm ở nghĩa trang liệt sĩ xã Châu Sơn, có nhiều người là bạn, là anh em của tôi. Dưới làn mưa bom bão đạn, họ ngã xuống khi tuổi đời còn rất trẻ. Tôi thấy mình thật may mắn, dù là bệnh binh, nhưng vẫn được trở về quê hương. Vì vậy, khi xã giao việc trông nom nghĩa trang, tôi nhận ngay và luôn nhắc mình làm thật tốt, để đồng đội và thân nhân của họ ấm lòng!”.
Cũng từ suy nghĩ đó mà suốt 35 năm qua, ông Lịch thường xuyên có mặt ở nghĩa trang để chăm sóc các phần mộ liệt sĩ, luôn giữ gìn khuôn viên, cảnh quan sạch, đẹp.
Cũng với “thâm niên” 30 năm tri ân đồng đội, nay đã sang tuổi 77, nhưng ông Nguyễn Quang Lai (xã Cổ Đô, huyện Ba Vì) vẫn mạnh khỏe, dẻo dai, bền bỉ chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ xã.
Từng nhập ngũ năm 1966, làm lính thông tin, ông Lai tham gia chiến đấu ở chiến trường Khe Sanh, Quảng Trị, chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử… Ông Lai chia sẻ: "Trước kia, bố tôi cũng đảm nhiệm việc chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ xã. Từ năm 1994, khi ông mất, tôi nối tiếp đảm nhận công việc này. Tôi luôn cố gắng làm những gì tốt nhất để các phần mộ liệt sĩ khang trang, sạch sẽ, mỗi khi thân nhân đến thăm, họ thấy ấm lòng".
30 năm qua, 264 phần mộ liệt sĩ ở xã Cổ Đô luôn được ông Lai trông nom chu đáo. Tại mỗi phần mộ, ông Lai trồng một khóm hoa mười giờ. Ngoài ra, ông còn tự trồng 46 cây hoa đại, đào, cau cảnh, tùng và liễu, góp phần làm cho khuôn viên nghĩa trang thêm xanh, đẹp hơn. Xắn tay cùng ông Lai, hội viên Hội Cựu chiến binh xã Cổ Đô cũng góp sức chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ của quê hương.
Cũng đảm nhận việc chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ xã từ năm 1994, bệnh binh 2/3 Nguyễn Thái Hồng (xã Phú Phương, huyện Ba Vì) nay đã bước sang tuổi 78. Ở độ tuổi “xưa nay hiếm”, nhưng ông Hồng tri ân đồng đội bằng những việc làm thiết thực như: Thắp hương ở Đài tưởng niệm, chăm sóc cây xanh, bồn hoa, rặng nhãn trong khuôn viên nghĩa trang; phối hợp Đoàn Thanh niên xã trồng các khóm hoa mười giờ ở 141 phần mộ liệt sĩ.
Dịp tháng 7 Âm lịch hằng năm, các nhà trường ở địa phương tổ chức cho học sinh đến thắp hương, tưởng nhớ công ơn các liệt sĩ. Ông Hồng dành thời gian kể chuyện cho các cháu nhỏ nghe về truyền thống đấu tranh của quân đội và nhân dân ta, về sự hy sinh cao cả của những anh hùng liệt sĩ giành độc lập cho nước nhà.
Phát huy truyền thống, các thế hệ học sinh trên địa bàn huyện Ba Vì, sau khi thi đỗ đại học đều đến thắp hương, báo công với các anh hùng, liệt sĩ quê nhà, đồng thời hứa tiếp tục phấn đấu, rèn luyện vì ngày mai lập nghiệp.
Tấm gương cho thế hệ trẻ
Việc làm tốt đẹp mà âm thầm, bền bỉ của các ông: Nguyễn Quang Lai, Nguyễn Văn Lịch, Nguyễn Thái Hồng qua thời gian, được nhân dân, cán bộ các địa phương, đồng đội ghi nhận. Anh Nguyễn Công Chứ, Bí thư Đoàn xã Cổ Đô tâm sự: “Ông Lai là tấm gương mà thế hệ trẻ xã Cổ Đô chúng tôi luôn ghi nhớ, học hỏi. Nhờ tấm lòng của ông mà nghĩa trang liệt sĩ xã luôn sạch, đẹp, khang trang. Hằng năm, Đoàn xã Cổ Đô đều tổ chức các hoạt động chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ và cũng là dịp đến để được nghe ông Lai kể về những người con yêu dấu của quê hương Cổ Đô đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc”.
Các thế hệ đoàn viên, thanh niên ở Châu Sơn, Phú Phương luôn dành sự ngưỡng mộ, kính trọng đối với các cựu chiến binh Nguyễn Văn Lịch, Nguyễn Thái Hồng bởi sự tận tụy của họ. Bí thư Đoàn xã Châu Sơn Lê Hồng Khương xúc động nói: "Dù cuộc sống đời thường của các cựu chiến binh còn khó khăn, vất vả, nhưng họ luôn hướng về đồng đội, chăm sóc phần mộ đồng đội bằng trách nhiệm và cả tấm lòng. Họ là những tấm gương sáng để thế hệ trẻ chúng tôi noi theo".
Chủ tịch Hội Cựu chiến binh huyện Ba Vì Đỗ Quang Mão cho biết: Các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn huyện đều do các cựu chiến binh đảm nhận việc trông nom, chăm sóc. Những tấm gương sáng như các cựu chiến binh: Nguyễn Văn Lịch, Nguyễn Thái Hồng, Nguyễn Quang Lai luôn được hội viên Hội Cựu chiến binh huyện ghi nhận. Cũng từ đó, các hội viên cựu chiến binh huyện cùng nhau nhân thêm nghĩa cử cao đẹp, cùng làm tốt hơn công tác đền ơn, đáp nghĩa.
Hết lòng với công việc thầm lặng, ý nghĩa, ông Lai, ông Lịch và ông Hồng nhiều năm được UBND huyện Ba Vì ghi nhận, khen thưởng. Năm 2022, nhân dịp 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, ông Nguyễn Văn Lịch - cựu chiến binh xã Châu Sơn vinh dự được UBND thành phố Hà Nội khen thưởng vì có thành tích xuất sắc trong công tác đền ơn, đáp nghĩa.