Bình yên Tư Khánh cổ tự

Dựa theo cứ liệu lịch sử còn tồn tại trong chùa như tấm bia thời vua Lê Thần Tông (1653 - 1662) ghi công vợ chồng ông bà Nguyễn Phúc Ninh và Trần Thị Ngọc Luân - người đã đóng góp nhiều ruộng đất, tiền bạc và công sức để tu sửa ngôi chùa, có thể khẳng định, chùa Tư Khánh đã tồn tại ít nhất từ thế kỷ XVII.

Sau nhiều lần trùng tu, Tư Khánh cổ tự hiện vẫn giữ được lối kiến trúc kiểu “nội công, ngoại quốc” đặc trưng của thế kỷ XVII với gần 60 gian lớn, nhỏ. Mặt chùa quay về hướng tây nam. Phía trước chùa là một cây cầu đá uốn cong bắc qua một hồ nước nhỏ dẫn vào tam quan, hai bên trồng những cây đại và nhiều loài cây khác. Qua tam quan là gác chuông xây kiểu hai tầng tám mái chồng diêm, các cột trụ được quét vôi trắng. Tiếp đó là một phương đình lớn cũng được xây kiểu chồng diêm. Kế đến là ngôi chùa chính có kiến trúc hình chữ “Đinh”, gồm tiền đường rộng 3 gian 2 chái và hậu cung có mái kiểu chồng diêm. Chùa thuộc hệ phái Bắc tông, ở sau hậu cung là nhà Tổ, nhà Mẫu và nhà tăng. Bên phải chùa chính có một vườn tháp mộ nằm giữa các lối đi dẫn ra ao vuông và vườn cây. Cuối khuôn viên chùa là hai ao tròn và lối đi nối với cổng hậu dẫn ra đê Đông Ngạc.

Tư Khánh cổ tự có tổng cộng 53 pho tượng, trong đó có 5 pho được tạo tác công phu mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVIII - XIX. Điện Phật được bài trí trang nghiêm, nội thất gồm 3 bộ cửa võng, nhang án, hoành phi, câu đối được chạm trổ tinh xảo cùng nhiều đồ thờ tự cổ. Trong chùa hiện còn lưu giữ nhiều cổ vật quý giá, như quả chuông được đúc vào năm Đại Khánh thứ 2 (1315) thời vua Trần Minh Tông; 1 đại hồng chung niên đại Gia Long thứ 16 (năm 1817) nặng 750kg; 2 quả chuông nhỏ có niên đại thời Nguyễn.

Trong những năm kháng chiến chống Pháp, chùa Tư Khánh là cơ sở nuôi giấu nhiều cán bộ cách mạng của phường Đông Ngạc và cũng là ngôi chùa duy nhất ở Hà Nội được tặng danh hiệu “Toàn gia kháng chiến”. Năm 1993, chùa Tư Khánh đã được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.